Bir grup yakın takipçi insan için yeni bir teknoloji olmasa da, daha uzaktan bakanlara isminden öteye bir bilinmez olarak kalan bir teknoloji ürünü karbonfiber…

Dünya çapında “Geleceğin teknolojik ürünü” olarak da adlandırılıyor. Halen diğer metallere göre daha yüksek fiyatı sebebiyle ulaşılmaz gibi görülse de, çok daha yüksek dayanıklılık seviyesi ve hafif yapısıyla karbon kompozit malzemeler otomotiv, havacılık, savunma sanayisi, uzay teknolojileri, bisiklet, deniz araçları ve bina, viyadük, köprü güçlendirme gibi birçok farklı alanda kullanılıyor.

Her yıl Fransa’nın başkenti Paris’te geçekleştirilen ve kompozit sektörünün uluslararası çaptaki en büyük buluşması olan JEC World 2023’te bu yıl yine yepyeni karbon fiber ürünler ve yeni teknolojileri tanıtıldı. Bütün sunduğu avantajlara karşın çevreciliği tartışılan karbon teknoloji ürünlerinin bu yılki fuarda konsepti ise ‘Bio’ yani çevreci ürünler oldu.

“ÖZEL BİO ÜRÜNLER ÜZERİNE ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜLÜYOR”

Sabancı Holding iştiraklerinden Kordsa da, JEC World 2023’te Kompozit Teknolojileri’ni sergiledi. Paris’te basın mensupları ile buluşan Kordsa CEO’su İbrahim Özgür Yıldırım, “Karbonfiber kompozit malzemeler dünyanın geleceğini oluşturan ürünler. Biz de 6 ülkeye yayılmış; 13 üretim tesisi, 2 Ar-Ge merkezi ve 4900 çalışan ile ‘ileri malzeme şirketi’ olarak faaliyet gösteriyoruz. Karbonfiber malzemesi, birleştirilmesinde kullanılan reçine gibi ek malzemelerden ötürü çevreye zararlı olarak görülen bir ürün. Ancak biz bu konuda da özel Ar-Ge çalışmaları yürütüyoruz. ‘Bio’ karbon ürünler üzerinde çalışmalarımız devam ediyor. Özellikle reçinenin organikleşmesi ve fiberin organikleşmesi çalışmaları ön plana çıkan çevreci çalışmalar arasında yer alıyor” açıklamasını yaptı.

“GIDA ZİNCİRİNİ ETKİLEME RİSKİ VAR”

Kompozit ürünleri çevrecileştirme aşamasında diğer bir yandan gıda zincirini etkileme riskinin de olduğunu vurgulayan Yıldırım, “Ürünleri organikleştirme çalışmaları yaparken gıda zincirini de etkilememesi açısından endüstriyel olarak özel üretilen reçineler ve ‘Gen 2’ (İkinci jenerasyon) geri dönüştürülebilir ürünler üzerinde çalışmalar yapmaya özen gösteriyoruz. Bununla bilikte Kordsa olarak, en geç 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı hedefliyoruz” şeklinde konuştu.

NASA’NIN ORION’U İLE UZAYA ÇIKTI

Kordsa’nın otomotivden hava taşıtlarına kadar birçok farklı alanda karbon elyafı ile kompozit malzemeler ürettiğini vurgulayan İbrahim Özgür Yıldırım, “ABD’deki şirketimiz Axiom Materials, ticari havacılık sektörüne ileri kompozit malzemeler sağlıyor. Şirketin geliştirdiği alev almazlık özelliği gösteren su bazlı ısıya dayanıklı ürünler çevreci özelliğiyle sektörde benzersiz kılıyor. Axiom Materials’ın ürettiği ileri kompozit malzemeler, uçak motorlarının yanı sıra farklı sektörlerde de yeni nesil birçok uygulamada kullanılıyor. Textile Products ve Fabric Development ise uçakların paratoner kumaşlarını üretiyor. Boeing ve Airbus’a tedarikçi olmak için çalıştık. Bloklar halinde bal peteği malzemeler üretip, yanmaz uçak iç mekan malzemelerini üretiyoruz.

Bunun yanı sıra, ABD’deki kompozit üretim tesislerinde uzayda bugüne kadar gidilmiş en uzak mesafeyi kateden NASA’nın uzay kapsülü Orion’un kumaşı da üretildi” dedi.

“DEPREME KARŞI KOMPOZİT ÖNLEM İLE BİNALAR YIKILMIYOR”

Kordsa’nın CEO’su İbrahim Özgür Yıldırım 2015 yılından bu yana yapı güçlendirmeleri için de karbon elyafı kullandıklarını vurgukayarak, “Binaları ve yapıları, karbon kompozit malzemelerle güçlendirerek yıkıp yeniden yapmanın 4’te 1 fiyatına, 4’te bir sürede depremin yıkamayacağı bir bina haline getirebiliyoruz. Kolon sarma ve epoksi reçine malzemeleri ile kolonlar sarılınca, evlerin yıkılması imkansız hale geliyor. Taşıyıcı duvarlar için de epoksi ve reçine işlemleri malzemeleri üretiyoruz. Viyadük, köprü, çok büyük yapılar da bununla güçlendiriliyor. Boğaz köprüsü girişindeki viyadüğün güçlendirmesini biz gerçekleştirdik. Bu sistemin maliyeti ise metrekare başına 4 bin TL gibi bir rakama denk geliyor” şeklinde konuştu.

“TESLA’NIN KARBON MALZEMELERİ TÜRKİYE’DEN, TOGG İLE DE GÖRÜŞMELER SÜRÜYOR”

Türkiye’nin kompozit konusunda takip eden konumunda olduğunun vurgusunu yapan Yıldırım, “Dünyanın önde gelen elektrikli otomobil üreticilerinden Tesla’nın otomobilin içerisinde kullandığı ve batarya paketi kaplamalarındaki karbonfiber malzemeleri biz Türkiye’den tedarik ediyoruz. Ancak henüz Togg’da karbonfiber malzeme kullanılmıyor. Bunun sebepleri arasında hem maliyet baskısı hem de zaman baskısı yer alıyor. İlerleyen dönemde Togg’un da karbon kompozit malzemelere geçeceğini biliyoruz. Hem tedarikçileriyle hem de Togg ile görüşmelerimiz bu konuda sürüyor” ifadelerini kullandı.

Kompozitler alanındaki yatırımlarla yetkinliklerini genişleten Kordsa, İngiliz TRB Lightweight Structures şirketine TRB’nin seri EV (Elektrikli araç) batarya muhafazaları üretimi için karbon fiber kumaşlar da tedarik ediyor.

TAMAMEN KARBON KOMPOZİT MALZEMEDEN ÜRETİLDİ

Kordsa’nın tedarikçisi olduğu Microtex, Avusturyalı KTM ile tamamen karbon kompozit malzemeden bir süpersport otomobil üretti. 530 beygir güç üreten ve dayanıklılığı ve hafifliği ile ön plana çıkan bu otomobil fuarın ön plana çıkanlarından oldu. 350 bin Euro değerindeki bu süpersport araç, 2.5 litrelik 5 silindirli TFSI motor ile gücü tekerleklerine aktarıyor. X-BOW GT-XR yalnızca 1250 kilogramlık ağırlığa sahip.

SABANCI ÜNİVERSİTESİNDE TASARLANAN KARBON BİSİKLET

JEC 2023’de dikkatleri üzerine toplayan bir diğer ürün de Sabancı Üniversitesi tarafından tasarlanan ve Kordsa tarafından karbon elyafı ile üretilen bisikleti oldu.